Teknolojiden ve onun günlük yaşamlarımızı nasıl etkilediğinden haberdar olan herkes, internetin son birkaç on yılda www’den web3’e kadar olan gelişimini hayretle izliyordur.

İnternet, web3 noktasına erişmeden önce World Wide Web’in ilk zamanlarından (Web 1.0) sosyal medya ve çevrimiçi alışverişin (Web 2.0) yaygınlaştığı bu günlerimize kadar önemli bir değişim yaşamıştır. Blockchain teknolojisinin gelişmesiyle artık internetin Web 3.0 çağında bu değişime hızlıca devam ediyoruz.

Son tahminler, dünya çapındaki blockchain endüstrisinin 2023 yılına kadar 13 milyar ABD dolarına ulaşacağını ve 2018 ile 2023 arasında %45’lik bir Bileşik Büyüme Oranı ile genişleyeceğini öngörüyor. Blockchain teknolojisinin hızlı gelişimi ve benimsenmesi, Web 3.0’ın potansiyelinin ve öneminin açık bir göstergesidir.

Yeni gelen biri için Web 3.0 fikrini ve bunun hayatlarımızı nasıl etkileyeceğini kavramak korkutucu olabilir. Site okuyucuları için Web 3.0’a kapsamlı ve basit bir giriş yapalım. Web 3.0’ın temelleri, göze çarpan özellikleri, pratik uygulamaları ve birçok sektörde devrim yaratma potansiyeli konusunda bilgi sahibi olalım. İnternetin geleceği hakkında daha fazlasını öğrenmek için yazıyı okumaya devam edelim.

Web 3.0 nedir?

Web 3.0 olarak bilinen yeni nesil internet, veri sahipliğine, kullanıcı gizliliğine ve merkezi olmayan yönetime odaklanıyor. İnsanların teknoloji şirketleri gibi merkezi kuruluşlara bağımlı olmak yerine verilerinden sorumlu olduğu ve daha fazla gizlilik koruması elde ettiği, internet hakkında yeni bir düşünme yöntemi sunuyor. Kullanıcıların verilerini aracılara ihtiyaç duymadan güvenli ve şeffaf bir şekilde saklamasına, taşımasına ve alışveriş içinde bulunmasına olanak tanıyan blockchain teknolojisinin geliştirilmesi, Web 3.0’a geçişin itici gücüdür.

Blockchain’in Web3 Üzerindeki Etkisi

Blockchain teknolojisi Web 3.0 için önemlidir çünkü merkezi olmayan ve güvenilir bir internetin yaratılmasına olanak sağlayan temel bileşenlerden biridir. Değer ve veri aktarımında güvenli ve şeffaf bir yöntem sağlayan blockchain teknolojisi sayesinde kullanıcılar dijital kimliklerine sahip olabiliyor ve verileri üzerinde tam kontrole sahip olabiliyor. Tek bir varlığın ağı kontrol etmesini engelleyen blockchain teknolojisinin merkezi olmayan yapısı, onun temel özelliklerinden biridir. Bu, kullanıcıların aracılara ihtiyaç duymadan birbirleriyle doğrudan işlem yapmalarını sağlayarak daha etkili ve güvenli bir sistem ortaya çıkarmaktadır.

Merkezi bir sunucu yerine merkezi olmayan bir ağ üzerinde çalışan merkezi olmayan uygulamalar (dApp), blockchain teknolojisini kullanan ve Web 3.0’ın bir parçası olan başka bir uygulama türüdür. Bu merkezi olmayan uygulamalar, kullanıcılara verileri üzerinde daha fazla kontrol ve karar verme sürecinde şeffaflık sağlamak için geliştirildi. Genellikle Ethereum gibi (akıllı sözleşmeleri destekleyen) blockchain platformları üzerinde kurulurlar.

Akıllı sözleşmeler Web3‘deki blockchain teknolojisinin önemli bir bileşenidir. Kendi kendini yürüten bu sözleşmeler, bir sözleşmenin yürütülmesini otomatik hale getirerek aracı ihtiyacını ortadan kaldırır ve verimliliği ve güvenliği artırır.

Web3’ün Avantajları

Web 3.0’ın veri yönetimi ve depolama için blockchain teknolojisini kullanması nedeniyle kullanıcılar daha fazla güvenliğe ve gizliliğe erişebilir. Bu teknoloji, Web 2.0 üzerinden kullanıcıların güvenliğini ve gizliliğini artırır. Merkezi olmayan veri depolama, bilgisayar korsanlarının verilere erişmesini veya verileri çalmasını daha da zorlaştırır. Kullanıcılar ayrıca kişisel verileri üzerinde daha fazla kontrole sahip olacak ve isterlerse paylaşıp paylaşmayacağına veya satıp satmayacağına karar verebilecekler.

Web 2.0’da BT firmaları ve reklamcılık gibi merkezi işletmeler sıklıkla kullanıcı verilerini tutar ve kontrol eder. Web 3.0 sayesinde kullanıcılar artık verileri üzerinde daha fazla sahipliğe ve kontrole sahip çünkü veriler merkezi bir veritabanı yerine merkezi olmayan bir ağda tutuluyor. Bu değişiklikle birlikte insanlar verileri ve gizlilikleri üzerinde daha fazla kontrole sahip olurken, merkezi kuruluşların kullanıcıların çevrimiçi görünürlüğü üzerinde daha az etkisi olacak.

Web’in demokratikleşmesi ve merkezi olmayan uygulamalar: Merkezi olmayan uygulamaların, Web 3.0’ın yaygınlaşmasıyla birlikte popülaritesi artıyor. Dapp’ler, merkezi olmayan veya tek bir kuruluşun kontrolü altında olmayan blockchain teknolojisini kullanan uygulamalardır. Sonuç olarak Dapp’ler daha açık, güvenli ve sansüre karşı dayanıklı hale geliyor ve daha demokratik ve adil bir internet mümkün oluyor.
Yeni ekonomik ağlar ve iş modelleri potansiyeli: Web 3.0, mevcut kurumsal yapıları alt üst etme ve yepyeni ekonomik sistemler kurma gücüne sahiptir.

Örneğin merkezi olmayan finans (DeFi), bankalar dahil aracılara ihtiyaç duymadan eşler arası finansal işlemlere olanak tanıyor. Bu, daha etkili ve adil bir finansal sistemle sonuçlanabilir ve şirketlere daha önce mümkün olmayan şekillerde faaliyet göstermeleri için yeni fırsatlar verebilir.

Web 3.0 Mimarisi

Merkezi olmayan protokoller: Web 3.0’ın temeli, Ethereum blockchain ve InterPlanetary Dosya Sistemi (IPFS) gibi merkezi olmayan protokollerden oluşur. Tek bir merkezi otorite tarafından yönetilmeyen merkezi olmayan uygulamaların geliştirilmesi bu protokoller sayesinde kolaylaştırılmaktadır.

Merkezi Olmayan Kimlik: Merkezi aracılara güvenmek yerine, kendi kendini yöneten kimlik (SSI) dahil olmak üzere merkezi olmayan tanımlama çözümleri, insanların kendi kişisel verilerini yönetmesine ve kontrol etmesine olanak tanır.

Merkezi Olmayan Depolama: IPFS gibi merkezi olmayan depolama alternatifleri, dağıtılmış bir ağ üzerinde güvenli dosya ve veri depolama sağlayarak sansür ve veri ihlali tehlikesini azaltır.

Merkezi Olmayan Finans (DeFi): Blockchain üzerinde çalışan yeni bir finansal sistem gelişiyor ve tüketicilere finansal varlıkları üzerinde daha fazla kontrol ve koruma sunuyor. Merkezi olmayan finans seçenekleri, merkezi olmayan borsaları (DEX’ler) ve borç verme platformlarını içerir.

Merkezi Olmayan Web Hizmetleri: Müşteriler daha iyi ve daha özel çevrimiçi deneyimler aradıkça, şifreli mesajlaşma uygulamaları ve gizlilik odaklı tarayıcılar dahil olmak üzere merkezi olmayan web hizmetlerinin popülaritesi artıyor.

Sonuç olarak;

Güvenlik, mahremiyet ve merkezi olmayan yönetime odaklanan Web 3.0, internetle etkileşim ve interneti kullanma şeklimizde bir paradigma değişikliğidir.